Wystawa „Lotnicze ślady w Gorcach” w Wiejskim Ośrodku Kultury w Ochotnicy Górnej.

Wystawa – to krok w odkrywaniu Historii. Dramatycznej, fascynującej, łączącej dzieje gorczańskich wsi i uroczysk – z dziejami świata; losy tutejszych ludzi i rodzin  – z losami ludzi, rodzin i narodów, żyjących o tysiące kilometrów stąd.

18 grudnia 1944 roku wojenne okoliczności skrzyżowały losy mieszkańców Ochotnicy; partyzantów polskich i rosyjskich – z losami dziesięcioosobowej załogi ciężkiego amerykańskiego bombowca B-24 J Liberator. Dziewięciu lotników z uszkodzonego Liberatora znalazło ratunek dzięki błyskawicznej akcji partyzantów i mieszkańców Ochotnicy, dziesiąty zaginął w dzikich ostępach gór. Wrak maszyny przez długie lata służył mieszkańcom za źródło trudno dostępnych surowców. Odnalezienie i zinterpretowanie jego pozostałości w roku 1983, stało się początkiem prac, które, jakby na przekór szarej codzienności, ukazały zdarzenie sprzede kilkudziesięciu lat jako element olbrzymiej, barwnej i dramatycznej epopei. A była ona skazana na zapomnienie… Olbrzymi wysiłek kilkudziesięciu wielkich wypraw bombowych lotnictwa amerykańskiego nad terytorium okupowanej Polski, ok. 2000 poległych i zaginionych lotników, „Powietrzna Bitwa Narodów”, jaka toczyła się na naszym niebie latem i jesienią 1944 roku, bohaterstwo partyzantów i ludności cywilnej, ratujących rozbitków z nieba, bezwzględność wielkiej polityki, nie dopuszczającej do masowych zrzutów dla walczącej Warszawy; a z drugiej zaś strony – masowość i sprawność ruchu partyzanckiego w Gorcach – to wszystko starano się wydobyć z cienia, gdy w oku 1994 podjęto decyzję o upamiętnieniu dzielnej załogi Liberatora i jej zaginionego Dowódcy.

„Lotnicze ślady w Gorcach” – na wystawie można zobaczyć ekspozycję zachowanych fragmentów wraku Liberatora i innych maszyn rozbitych w Gorcach, jak również modele samolotów oraz plansze dokumentujące działania lotnicze nad Gorcami w latach 1939-45 oraz działania partyzanckie. Wystawa to początek i jeden z działów budowanej, stałej ekspozycji, ukazującej tożsamość Ochotnicy – śródgórskiej „Małej Ojczyzny”. Formuła wystawy jest nowatorska: opiera się na ukazaniu autentycznych śladów materialnych tamtych wydarzeń. Pozornie poważono się na rzecz niemożliwą: pozyskanie oryginalnych samolotów bojowych sprzed ponad 60 lat jest, bowiem nierealne! Realne są natomiast ich fragmenty, szczątki i resztki – świadkowie Historii, po którą czasem wystarczy się po prostu… schylić. Małopolska, a Gorce przede wszystkim, to w istocie usiane wrakami dno powietrznego oceanu, w którym przed ponad półwieczem toczyły się krwawe boje powietrzne. Szczątków maszyn jest wiele, aby jednak zaczęły „mówić”, muszą być opatrzone niezbędną informacją, zawartą w opisach, zdjęciach i modelach. Tylko wtedy znaleziska archeologii lotniczej maja głęboki sens dydaktyczny i poznawczy. Wystawa ukazuje też szersze tło działań lotniczych nad Małopolską, sięgające aż do pierwszych dekad XX wieku. Ukazane w cyklu akwarel początki lotnictwa na terenie dawnej Galicji – to jeszcze jeden dowód na międzynarodowy, uniwersalny charakter „Lotniczego Dziedzictwa” na naszych ziemiach.

Zapraszamy na ekspozycję!

(Wszystkie materiały zamieszczono dzięki uprzejmości K. Wielgusa)